Tussen oorlog en vrede: wat de Belgische Defensiechef ons vertelt over onze dagelijkse kwetsbaarheid

Recente uitspraken van de Belgische Commandant der Defensie, generaal Frederik Vansina, benadrukken een concrete transformatie van onze veiligheidsomgeving. Zijn oproep om een ​​‘hybride staat waar de dreiging toeneemt’ te erkennen, is een signaal dat niet genegeerd mag worden. Wat zijn de implicaties van deze analyse en hoe kunnen we op de juiste manier reageren op de hedendaagse onzekerheden?

Een heldere analyse van de huidige kwetsbaarheden

De verklaringen van de Belgische Chef Defensie geven een duidelijk beeld van de situatie:

"Het is oorlog of vrede, maar vandaag bevinden we ons ergens tussenin, in een hybride staat waarin de dreiging toeneemt" - Generaal Frederik Vansina, Het Laatste Nieuws

Deze beoordeling, afkomstig van de hoogste Belgische militaire autoriteit, overstijgt de traditionele dreigingsclassificaties. Het nodigt ons uit om onze opvattingen over hedendaagse veiligheid te heroverwegen. Het begrip ‘hybride staat’ sluit naadloos aan bij de analyses van geopolitieke experts, die constateren dat er multidimensionale risico’s ontstaan ​​die verder gaan dan het conventionele kader van conflicten.

Kloof tussen bedreigingen en institutionele reacties

Generaal Vansina's diagnose van militaire inkoopprocessen illustreert een diep structureel probleem:

Wij doen onze aankopen altijd op een vreedzame manier, terwijl Poetin dat niet doet. Tanks, vliegtuigen en kanonnen verlaten dag en nacht zijn fabrieken. Terwijl wij moeten werken met omslachtige en tijdrovende overheidsaanbestedingen. - Generaal Frederik Vansina, Het Laatste Nieuws

Deze observatie reikt veel verder dan het militaire kader en brengt een fundamenteel onevenwicht aan het licht: onze instellingen opereren volgens modaliteiten die ontworpen zijn voor een stabiele wereld, ook al verandert die omgeving snel. Gezien de kloof tussen de zich ontwikkelende bedreigingen en ons collectieve aanpassingsvermogen, rijst een cruciale vraag: hoe kunnen burgers hun eigen niveau van paraatheid aanpassen?

Individuele voorbereiding als rationeel antwoord

In deze context van toenemende onzekerheid lijkt een afgewogen aanpak van individuele voorbereiding geen alarmistische reactie, maar een rationele benadering. Dit standpunt is gebaseerd op de objectieve observatie van recente gebeurtenissen die onze collectieve kwetsbaarheid hebben blootgelegd.

De wereldwijde pandemie, energietekorten, extreme weersomstandigheden en storingen in kritieke infrastructuur tonen aan hoe kwetsbaar de systemen zijn waarvan ons dagelijks leven afhangt. De schijnbare toename in frequentie en intensiteit van deze verstoringen rechtvaardigt een gestructureerde aanpak van de voorbereiding, zowel op gezins- als individueel niveau.

Analytische waakzaamheid: tussen helderheid en sereniteit

De uitspraken van de Chef Defensie nodigen ons uit tot analytische waakzaamheid ten aanzien van veranderingen in onze omgeving. Deze houding onderscheidt zich duidelijk van twee contraproductieve houdingen: enerzijds buitensporige angst die het handelen verlamt en anderzijds ongegrond optimisme dat iedere voorbereiding verhindert.

De reden voor deze gebrekkige voorbereiding is niet zozeer gefundeerd optimisme, maar eerder een gebrek aan begrip voor de huidige trends. In ons artikel "Paraparaatheid: in welke landen is het de norm geworden (en waarom)" merkten we al het volgende op:

"(...) andere landen hebben van paraatheid een praktijk gemaakt die geïntegreerd is in het dagelijks leven, niet uit angst, maar uit helderheid. Het gaat er niet om te fantaseren over een dreigende tragedie, maar om de realiteit te erkennen: onze moderne samenlevingen, hoe technologisch ze ook zijn, blijven kwetsbaar."

Deze beoordeling komt grotendeels overeen met de analyse van generaal Frederik Vansina over de 'hybride toestand van de dreiging'. Beide perspectieven komen, hoewel vanuit verschillende vakgebieden, tot dezelfde conclusie: we maken een periode van verandering door die structurele en methodische aanpassingen vereist.

De juiste reactie op deze transformaties is niet een emotionele reactie, maar een rationele aanpassingsmethode. De voorbereiding die wij aanbevelen, maakt deel uit van een proces van beredeneerde anticipatie, gebaseerd op de objectieve evaluatie van waarneembare trends en de ontwikkeling van evenredige reacties.

Van militaire analyse naar maatschappelijke verantwoordelijkheid

Als generaal Vansina de regering vraagt ​​om "deze crisis te definiëren" om "een reeks maatregelen te implementeren die we in vredestijd niet zouden nemen", onderstreept hij de noodzaak van institutionele aanpassing aan de opkomende veiligheidsrisico's.

Dezezelfde logica van aanpassing geldt ook op individueel niveau. Persoonlijke voorbereiding is een vorm van verantwoord anticiperen die niet alleen onze eigen veerkracht versterkt, maar ook bijdraagt ​​aan het collectieve vermogen om schokken op te vangen.

Voorbereiding als uiting van verantwoordelijkheid

De oproep van de Belgische Defensie om een ​​crisissituatie officieel te erkennen, is een belangrijk signaal voor de evolutie van onze veiligheidssituatie. Deze beoordeling rechtvaardigt een herijking van ons voorbereidingsniveau, zowel collectief als individueel.

In deze context is persoonlijke voorbereiding een integraal onderdeel van een benadering van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het helpt onze kwetsbaarheid te verminderen en draagt ​​bij aan de veerkracht van de samenleving.

In onze aanpak vermijden we doelbewust de twee uitersten van onachtzaamheid en paniek. Het stelt een evenwichtig pad voor, gebaseerd op objectieve risicoanalyse en de invoering van evenredige maatregelen.

Gezien de toenemende onzekerheden die onze tijd kenmerken, getuigt een methodische voorbereiding niet van een pessimistische visie, maar juist van verantwoordelijke helderheid.