20 eetbare bosplanten: uw natuurlijke overlevingsvoorraad
Verdwaald in het bos, met je voorraden die bijna op zijn, kijk je angstig om je heen. Maar misschien ben je, zonder het te beseffen, omringd door een ware natuurlijke supermarkt. Het bos wemelt van eetbare planten die je in leven kunnen houden tot je gered wordt of terugkeert naar de bewoonde wereld. Ze leren herkennen en bereiden is een essentiële vaardigheid voor elke zichzelf respecterende bushcrafter.
De gouden regels voor overlevingsoogsten
Leer deze regels uit uw hoofd voordat u op plantenjacht gaat.
- Ten eerste, eet nooit een plant tenzij je absoluut zeker bent van de identiteit ervan. Bij twijfel, onthoud je van iets: het is beter om honger te lijden dan vergiftigd te worden.
- Ten tweede, test altijd met kleine hoeveelheden. Zelfs een eetbare plant kan individuele reacties veroorzaken.
De universele eetbaarheidstest kan een levensredder zijn: wrijf de plant eerst op je huid en wacht 15 minuten. Als er geen reactie is, raak dan je lippen aan en vervolgens je tong. Kauw een kleine hoeveelheid zonder door te slikken, spuug het uit en wacht. Slik ten slotte een klein deel door en wacht een paar uur voordat je normaal eet.
De essentiële sterren van onze bossen
Brandnetel (Urtica dioica) voert deze lijst aan. Paradoxaal genoeg is deze stekende plant een van de meest voedzame in onze contreien. Rijk aan eiwitten, ijzer en vitamine A en C, kan hij net als spinazie gegeten worden, gekookt. Pluk de jonge scheuten met handschoenen of een geïmproviseerde tang en dompel ze onder in kokend water. De brandharen worden tijdens het koken onschadelijk gemaakt.
Weegbree (Plantago major) , bijgenaamd "Indiase aspirine", groeit letterlijk onder onze voeten op de paden. De geribbelde bladeren zijn gemakkelijk te herkennen. Eet ze rauw in salades als ze jong zijn, of kook ze als groente. Bonus: geplet en aangebracht op een insectenbeet, bieden ze direct verlichting.
Het viooltje (Viola odorata) verbergt zijn geheimen achter zijn tere paarse bloemen. Zowel de bladeren als de bloemen zijn eetbaar en rijk aan vitamine C en verzachtende slijmstoffen. De jonge blaadjes zijn een perfecte toevoeging aan een wilde salade, terwijl de bloemen een prachtige eetbare decoratie vormen.
Gulle bomen: schors en knoppen
Berk (Betula pendula) biedt diverse voordelen. De binnenbast, cambium genaamd, kan rauw gegeten worden of gedroogd en tot meel vermalen. In het voorjaar kan het zoete sap geoogst worden door de stam te doorboren. De jonge blaadjes geven een aangename geur aan kruidenthee.
De lindeboom (Tilia cordata) verdient zijn reputatie als heilzame boom. De tere jonge blaadjes kunnen rauw of gekookt gegeten worden. De bloemen, met hun betoverende geur, zijn een uitzonderlijk kalmerende kruidenthee. Zelfs de vrucht, hoewel niet erg smakelijk, blijft eetbaar in geval van absolute noodzaak.
De kastanjeboom (Castanea sativa) beloont je in de herfst met zijn kastanjes, echte energieboosts. Let op: verwar ze niet met paardenkastanjes, die giftig zijn. Eetbare kastanjes hebben een zeer stekelige schil en een plattere vorm.
De metgezellen van het kreupelhout
Daslook (Allium ursinum) vult het vochtige struikgewas in het voorjaar met zijn heerlijke geur. De brede, zachtgroene bladeren geven een sterke knoflookgeur af wanneer ze worden geplet. Een uitstekende natuurlijke smaakmaker die elk gerecht dat lang meegaat, verrijkt. Pas echter op dat u daslook niet verwart met het dodelijke lelietje-van-dalen, dat onder dezelfde omstandigheden groeit.
De kleine pimpernel (Sanguisorba minor) verspreidt zijn rozetten van gekartelde bladeren over open plekken. De smaak doet denken aan komkommer en hazelnoot. Perfect in salades, hij voegt frisheid en knapperigheid toe aan je geïmproviseerde menu.
Paardenbloem (Taraxacum officinale) koloniseert graag alle terreinen. Alle delen zijn eetbaar: bladeren in salades (minder bitter in het hart), bloemen in beignets, geroosterde wortels als koffiesurrogaat. Een schat aan vitamine A, C en K.
Klim- en kruipplanten
Hondsdraf (Glechoma hederacea) bedekt discreet de bosbodem. De kleine, niervormige blaadjes geven soepen en kruidenthee een heerlijke geur. Rijk aan vitamine C, werd het ooit gebruikt als middel tegen scheurbuik.
De braam (Rubus fruticosus) valt je aan met zijn doornen, maar beloont je rijkelijk. De wilde bramen zitten boordevol antioxidanten en de jonge blaadjes zijn een samentrekkende kruidenthee. Zelfs de malse, geschilde jonge scheuten kunnen rauw gegeten worden.
Wilde hop (Humulus lupulus) klimt krachtig in bomen. De jonge voorjaarsspruiten, de "hopscheuten", worden bereid zoals asperges. Ze zijn heerlijk en voedzaam en een delicatesse voor de fijnproevers onder de bushcrafters.
Aquatisch en vochtig
Waterkers (Nasturtium officinale) gedijt goed in heldere beekjes. De pittige smaak prikkelt de smaakpapillen en het hoge ijzergehalte bestrijdt bloedarmoede. Let op: oogst de waterkers alleen uit schoon water en spoel hem grondig af.
Wilde munt (Mentha aquatica) parfumeert rivieroevers. De karakteristieke geur is onmiskenbaar. Uitstekend als kruidenthee, maar ook behulpzaam bij de spijsvertering van andere planten die soms moeilijk te verteren zijn.
Het veelzijdige veld
Kaasjeskruid (Malva sylvestris) groeit met zijn stengels langs paden. De bladeren, bloemen en groene vruchten kunnen onbeperkt gegeten worden. De verzachtende eigenschappen verzachten spijsverteringsirritaties die vaak voorkomen bij plotselinge veranderingen in het dieet.
Melganzenvoet (Chenopodium album) lijkt op wilde spinazie, wat het ook daadwerkelijk is. De melige onderkant van de bladeren kan net als gekweekte spinazie gekookt worden. Rijk aan plantaardige eiwitten, is het een groente bij uitstek.
Vogelmuur (Stellaria media) vormt kleine groene tapijtjes op de grond. Het is volledig eetbaar en geeft een frisse toets aan wilde salades. Vogels hebben helemaal gelijk: ze zijn er dol op.
Jichtkruid (Aegopodium podagraria) dringt soms door in verlaten tuinen in de buurt van ruïnes. De driebladige bladeren zijn bereid als spinazie. De smaak doet vaag denken aan peterselie en wortel.
Nagelkruid (Geum urbanum) verbergt zijn geurige wortels onder de afgesneden bladeren. Deze wortels, met een kruidnagelachtige smaak, geven een aangenaam aroma aan stoofschotels. Een waardevolle natuurlijke specerij in overlevingssituaties.
Kleefkruid (Galium aparine) kleeft aan je kleding als je door het bos wandelt. De malse jonge scheuten kunnen rauw of gekookt gegeten worden en leveren waardevolle plantaardige eiwitten.
Voorbereiding en laatste voorzorgsmaatregelen
Koken blijft je beste bondgenoot om kleine gifstoffen te neutraliseren en de verteerbaarheid te verbeteren. Varieer je plantaardige bronnen om je nooddieet in balans te brengen. Sommige planten concentreren zware metalen of andere vervuilende stoffen: vermijd het plukken ervan in de buurt van wegen of industrieterreinen.
Houd er rekening mee dat plantaardig overlevingsvoedsel bedoeld is om je in leven te houden, niet om je te vermaken. Deze planten vormen een essentiële aanvulling op je andere voedselbronnen: vissen, vallen en reservaten. Het onder de knie krijgen van hun identificatie vergt oefening: oefen in normale situaties voordat je in een noodgeval op deze kennis vertrouwt.
Het weelderige bos wacht erop dat je zijn taal leert. Deze 20 planten vormen je basisvocabulaire om ermee te communiceren in tijden van absolute nood.